สร้างแรงปรารถนา
วันครู ๑๖ มกราคม ของทุกปี ช่วงเวลานี้มักมีภาพยนตร์สะท้อนชีวิตครูจากร้านสะดวกซื้อที่มีสาขามากที่สุดในประเทศไทยออกมากรีดความรู้สึกลึกๆ ของผู้ประกอบวิชาชีพครู และอาจสะเทือนใจผู้ที่ได้ชื่อว่าเป็นศิษย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ปี ๒๕๕๖ นี้ ครูบางคนบอกว่า ถึงขนาดเรียกน้ำตาทีเดียว
แม้วันครูจะผ่านไปแล้ว ภาพยนตร์ที่สะท้อนความเป็นครู “๒๔ ชั่วโมง” เหมือนการเปิดบริการของร้านสะดวกซื้อนั้น ก็ยังนำมาเสนออีกหลายครั้ง “ภาพยนตร์โฆษณา” อย่างนี้เสนอทั้งปีก็ไม่น่าเบื่อ ปีหน้าค่อยเปลี่ยนชุดใหม่ก็ได้ อาจช่วยให้เยาวชนที่มี “ความแรง” และจะประพฤติไม่ถูกไม่ควร ได้ฉุกคิดขึ้น เพื่อเราจะได้ลูกหลานลูกศิษย์ดีๆ คืนมา ทั้งครูและศิษย์ต้องไม่จบแบบภาพยนตร์เรื่องนั้นเด็ดขาด
ในฐานะสมาคมครูภาษาไทยแห่งประเทศไทย ขอรวบรวมบทประพันธ์อันวิเศษที่เกี่ยวกับครูมาให้รำลึกตั้งแต่วันครูที่ผ่านมา ไปจนถึงวันไหว้ครูซึ่งมักจัดกันช่วงเปิดภาคเรียนต้น มาให้อ่านจรรโลงใจเพื่อสร้างแรงปรารถนาเป็นครูดีและศิษย์ดีกันทั่วหน้าตลอดไป
ลูกศิษย์
เรียกผู้มาศึกษาว่าลูกศิษย์
เออผู้ใดเคยคิดบ้างหรือไม่
ว่าเป็นศัพท์พิเศษของคนไทย
ยกศิษย์ให้เป็นลูกถูกทำนอง
เพราะมนุษย์น้อยใหญ่ในโลกนี้
ย่อมรักลูกไม่มีเสมอสอง
เห็นว่าลูกมีคุณค่ากว่าเงินทอง
ลูกศิษย์ของครูก็เป็นเช่นนั้นเอง
หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล
ของที่รับฝากไว้
พ่อแม่รักลูกดั่ง ดวงตา
ยังส่งลูกรักมา มอบให้
ของเราสิรักษา จนสุด กายเฮย
ของที่รับฝากไว้ จักต้องทวีคูณ
หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล
กล้วยไม้
กล้วยไม้ออกดอกช้า ฉันใด
การศึกษาเป็นไป เช่นนั้น
แต่ดอกออกคราวไร งามเด่น
การศึกษาปลูกปั้น เสร็จแล้วแสนงาม
หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล
สอนศิษย์
อันการสอนศิษย์ให้ได้ความรู้
ยังไม่สู้การนำทำให้เห็น
ศิษย์จะรู้ถูกผิดและคิดเป็น
ก็เพราะครูบำเพ็ญตัวอย่างดี
ตัวอย่างดีเพียงใดไม่ศักดิ์สิทธิ์
เท่าชีวิตของครูชูศักดิ์ศรี
พิสูจน์ได้ว่าเป็นสุขทุกนาที
เพราะเหตุมีศีลธรรมประจำใจ
ฐะปะนีย์ นาครทรรพ
(หนังสือ ศึกษาภาษิตและร้อยกรอง ๒๕๔๒)
ครูฉัน
ฉันมีครูคนใหม่ในทุกที่
พ่อแม่ชี้ให้ดูล้วนครูฉัน
นี่ครูนม ครูน้ำ ครูสำคัญ
หายใจเข้าออกนั่นอาจารย์เรา
ครูข้าวปลาอาหารบันดาลแรง
ครูแผ่นดินสำแดงแหล่งก่อนเก่า
ครูสายน้ำฉ่ำเย็นเป็นร่มเงา
ครูสายลมบอกเล่าฤดูกาล
ครูดวงไฟให้ประทีปทิพอัคนี
ครูพงพี ภูไพรแผ่ไพศาล
เรไรร่ายทายทักจักรวาล
ดอกไม้บานบอกเราให้เฝ้าดู
มีความดีเป็นครูให้รู้ชอบ
มีความร้ายให้ตอบให้ต่อสู้
ความทุกข์ยากมากมายได้เรียนรู้
ชีวิตนี้มีครูอยู่รอบตัวฯ
เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์
(หนังสือ ที่ระลึกวันครู ๒๕๕๔)
ไหว้ครู
เหมือนเรือน้อยลอยลำกลางน้ำหลาก
ศิษย์ข้ามฝากส่งขึ้นฝั่งสมดังใฝ่
เป็นผู้มอบความรักจริงจากใจ
เป็นผู้ให้ความรู้เป็นครูคน
เป็นประทีปส่องทางสว่างทั่ว
ลบภาพมืดล้างภาพมัวไร้ภาพหม่น
เดินถูกทางสร้างศักดิ์ศรีวิถีชน
ก้าวล่วงพ้นขลาดเขลารู้เท่าทัน
พระคุณดุจสาคเรศไพเศษกว้าง
เกียรติกำจรเป็นแบบอย่างผู้สร้างสรรค์
ร้อยเรียงรักถักศรัทธามาพร้อมกัน
แต่งพุ่มพานเพรียกขวัญกตัญชลี
ถึงวันนี้มีดอกไม้มาไหว้แล้ว
สำเหนียกแว่วปาเจราเสริมราศี
จริยาโหนติย้ำไหว้ความดี
ขอพรตรีรัตน์ป้องคุ้มครองครู
วรวรรณ เพชรอนันต์กุล
๑๒ พฤศจิกายน ๒๕๕๑
วันครู
หมื่นโคมทองส่องทางสว่างแจ้ง
ฤๅเทียบแสงประทีปทานการศึกษา
ครูสั่งสอนคุณธรรมนำปัญญา
ควรคุณค่าผู้สร้างทางชีวี
จึงสร้อยขวัญสรรมาลัยจากใจศิษย์
เทิดบูชิตเทิดรักเทิดศักดิ์ศรี
ใช่วันครูแล้วนึกถึงในหนึ่งปี
แท้พระคุณครองฤดีนิจนิรันดร์
ชมพร เพชรอนันต์กุล
๒๕๕๖